Het zwemwaterseizoen loopt van 1 mei tot 1 oktober. ‘Tenminste twee keer per jaar bezoeken we elke officiële zwemlocatie,’ zegt Izaak de Vries, toezichthouder bij de FUMO. ‘Aan het begin van het seizoen doen we de eerste controle en afhankelijk van de resultaten de tweede. Als de resultaten niet goed zijn bezoeken we de locaties vaker.’
Checklist voor veilig en hygiënisch zwemwater
Toezichthouders van de FUMO controleren de zwemlocaties aan de hand van een checklist. ‘We checken bijvoorbeeld de toiletten, douches en prullenbakken. Maar ook of het afval is opgeruimd, de zwemlijn op de juiste plek ligt en er geen ratten zijn,’ zegt Izaak. ‘Er zijn locaties waar eenden worden gevoerd. Dat is niet ideaal, want daar komt ongedierte op af. Of locaties waar veel ganzen rondlopen. Als het regent kan de ganzenpoep in het water komen en dat kan weer voor groei van ziekmakende poepbacteriën zorgen De resultaten en de checklist delen we met de beheerders van de zwemlocatie. We kunnen ze dan bijvoorbeeld vragen om ’s ochtends de ganzenpoep op te ruimen.’
Communiceren over de zwemwaterkwaliteit
Naast het toezicht op veiligheid en hygiëne is de FUMO verantwoordelijk voor de communicatie over de zwemwaterkwaliteit. Izaak: ‘Bij de ingang van de officiële zwemwaterlocaties staat een blauw bord met daarop informatie over de gemiddelde zwemwaterkwaliteit. Dat geven we aan met de waarden: uitstekend, goed, aanvaardbaar en slecht. Voorafgaand aan het zwemwaterseizoen actualiseren we de informatie op die borden.’
Tijdens het hele zwemseizoen meet Wetterskip Fryslân de waterkwaliteit. Bij een overschrijding van de toegestane waarden hangen toezichthouders van de FUMO een duidelijk herkenbaar bord onder de algemene informatie. Geel voor een waarschuwing en oranje voor een negatief zwemadvies.
Een waarschuwing voor bijvoorbeeld blauwalg communiceert de FUMO via de eigen website en social media. ‘En we passen gelijk de informatie op www.zwemwater.nl aan. Dat is de website waarop je de actuele waterkwaliteit van alle officiële zwemwaterlocaties in Nederland kan vinden. Ze hebben ook een app voor je smartphone. Daarnaast versturen we bij een negatief zwemadvies ook een persbericht.’
Zwemmen is altijd op eigen risico
Als de waterkwaliteit goed is, kun je met een gerust hart het water in. ‘Maar we zeggen altijd: zwemmen in oppervlaktewater is op eigen risico. Probeer geen water binnen te krijgen en ga na afloop even douchen.’
Het meten van de waterkwaliteit blijft een momentopname. Draait de wind? Dan kan er zo een drijflaag met blauwalg ontstaan. ‘Blauwalg is niet altijd zichtbaar met het oog,’ zegt Izaak: ‘Er zijn verschillende soorten blauwalg. Zomers kan het vrij extreem zijn. Dan kun je blauwalg herkennen aan de groene korreltjes op het strand of in het water.’
Zwemwatertelefoon bij gevaar voor veiligheid en hygiëne
‘Herkennen mensen bij de aangewezen zwemlocaties een drijflaag van blauwalg, maar geldt er een positief zwemadvies? Dan kunnen ze bellen naar onze zwemwatertelefoon (058) 292 56 50. Dat nummer is ook te vinden op het blauwe informatiebord. Wij komen op locatie kijken en passen het zwemadvies als dat nodig is aan.’
Dit geldt ook bij vogel en vissterfte of als je na het bezoek van een aangewezen zwemlocatie last krijgt van jeuk en/of maag- en darmklachten. ‘Wetterskip Fryslân test het water niet op botulisme of zwemmersjeuk. Mensen kunnen botulisme oplopen door bacteriën van dode vogels of vissen. Zwemmersjeuk ontstaat door de eitjes van poelslakken in waterplanten.’